Steeds meer techbedrijven komen op voor de privacy van consumenten. Ze introduceren webbrowsers die cookies blokkeren om surfgedrag te registreren. Apple doet het sinds kort bij Safari en nieuwe browsers als Brave gaan helemaal rigoreus te werk. Tot wanhoop van adverteerders die daardoor digitale ads minder gericht kunnen plaatsen. De techbedrijven sturen aan op een nieuw verdienmodel.

 
Je favoriete artiest op YouTube rechtstreeks betalen. Het kan sinds kort als je gebruik maakt van de browser Brave. Het is een nog nieuwe browser die op het punt staat de verhoudingen op het internet drastisch te ontwrichten. Brave houdt ads en trackers tegen, maar heeft een knop waarmee je sites waarop je content bekijkt kunt betalen en in het geval van YouTube kan dat ook aan individuele artiesten.

 
Crowdfunding: 35 miljoen in een halve minuutBrave is sinds het voorjaar in de lucht. De browser slaat enerzijds een verfrissend nieuwe weg in, maar is tegelijkertijd omstreden vanwege het tegenhouden van advertenties en van alle ‘tracking cookies’, waardoor mediabedrijven geen informatie over surfgedrag krijgen. Het is niet zomaar een bedrijf. Tijdens een crowdfundingsactie en lancering van een eigen digitale munt haalde Brave in niet meer dan 30 seconden een bedrag binnen van 35 miljoen dollar. Drijvende kracht is de bedenker van JavaScript, Brendan Eich. Zonder JavaScript zou het internet in zijn huidige vorm niet eens bestaan.

 
Brave pleit er niet alleen voor dat gebruikers rechtstreeks gaan betalen voor de content die ze op internet bekijken, maar regelt die betaling ook. Als je Brave op je eigen computer installeert, vallen een paar dingen op. Ten eerste: alle sites laden supersnel, zelfs sneller dan met Google Chrome. Dat is een gevolg van het wegfilteren van alle tracking cookies. Maar Brave stuurt zo nu en dan wel een aanmaning: is het niet tijd om de sites die je bekijkt netjes te gaan betalen. Daar heeft Brave een knop voor. Brave biedt aan om anoniem bij te houden welke sites je bezoekt en bij een betaling kan het geld dan naar verhouding over die sites worden verdeeld. De hoogte van het bedrag bepaal je zelf. Je moet wel een paar dingen regelen, zodat je met digitale munten kan betalen.

 
Uitgevers woedend over ontwrichtingBrave komt in de eerste plaats voor consumenten op, maar zegt ook voor uitgevers en contentmakers een vuist te willen maken. Maar juist in de uitgeverswereld zijn de reacties furieus. Een aantal vooraanstaande uitgevers, waaronder The New York Times, noemt de browser ‘blatantly illegal’, omdat webpagina’s anders worden gepresenteerd dan de uitgevers hebben bedoeld. Het is nog onduidelijk of de uitgevers ook juridisch gelijk gaan krijgen. De directe betalingen door consumenten, zoals Brave die voorstelt, zijn voor de uitgevers voorlopig te klein om een alternatief te zijn voor inkomsten uit advertenties. Maar Brendan Eich van Brave is vastbesloten.

Brave is in de eerste plaats een disruptor die een aanval uitvoert op de grote techgiganten. Het zijn vooral Google en Facebook die hun macht vergroten door eindeloos persoonsgegevens te verzamelen. Internet was ooit een open digitale plek met gelijke kansen voor iedereen en niet een ruimte waar een paar giganten als Google en Facebook de lakens uitdelen. Internet moet weer van iedereen worden en consumenten moeten zelf bepalen wat ze wel en niet van hun gedrag willen delen. „We vechten samen met burgers voor een betere deal en tegen de huidige uitwassen bij webadvertenties,” schrijft Brave in een reactie op de uitgevers.

„We vechten samen met burgers voor een betere deal en tegen de huidige uitwassen bij webadvertenties,” schrijft Brave.

Apple kiest voor strijd tegen cookies
Opvallend is dat ook een groot bedrijf als Apple zich in het kamp voor ‘meer privacy’ opstelt. Apple is niet te vergelijken met Brave, maar de aanval op de advertentiewereld is niet mis. De High Sierra-update die iMac-gebruikers onlangs kregen, kwam samen met een toelichting die niets aan de verbeelding overlaat. Kent U dat, schrijft Apple, dat als U een advertentie op internet bekijkt, diezelfde ad de week daarop wel vijf keer terugkomt. In het begeleidende beeld zie je advertenties die blijven terugkomen met het commentaar: dit zal vanaf nu niet meer gebeuren. De update geldt voor de browser Safari van Apple. Niet zoveel mensen gebruiken Safari, maar het is tekenend dat een techgigant als Apple zich in het kamp tegen cookies schaart. Er bestaan inmiddels enkele methoden om de cookieregels bij Safari te omzeilen, maar als iedereen dat gaat doen, is de reactie van Apple voorspelbaar.

Zes grote advertentieconsortia, meldt The Guardian, hebben een open brief aan Apple geschreven. Ze onderstrepen het belang van cookies om persoonlijke diensten te kunnen bieden. „De stap van Apple’s Safari (…) gaat ten koste van de user experience en zal het economisch model voor het internet saboteren.”

 
Apple houdt vol
Maar Apple houdt voet bij stuk: „Ad tracking is zo doordringend dat het mogelijk is de complete browse geschiedenis van iemand te reconstrueren. Die informatie wordt zonder toestemming verzameld en gebruikt voor ad retargeting, waardoor ads mensen blijven volgen op het internet.” De net uitgekomen browser Firefox Quantum, die veel sneller is dan vorige versies, heeft ook de ‘trackingbescherming’ opgevoerd. Gebruikers kunnen ads en trackers nu tegenhouden tijdens het browsen in de normale stand, tot dusver moest je daarvoor naar de private mode gaan.

Bij Google Chrome ligt dat allemaal anders, omdat Google zelf veel gegevens over surfgedrag verzamelt. Wel bestaat er een extensie die een deel van de cookies kan laten zien en desgewenst tegenhouden (zie dit artikel op frank.news).

„Ad tracking is zo doordringend dat het mogelijk is de complete browse geschiedenis van iemand te reconstrueren.”

Breder debat over privacy en cookies
De werkwijze van Apple en Brave past in een breder debat over privacy en tracking cookies. In Nederland (en de rest van de EU) gelden volgend jaar nieuwe privacy regels (zie dit artikel op frank.news). Consumenten moeten dan zelf kunnen bepalen of ze tracking cookies accepteren. Het zou kunnen dat weinigen daar moeilijk over doen, net zoals veel mensen nu bijna blindelings akkoord gaan met voorwaarden van websites.

Het nieuwe denken vanuit de techsector is mogelijk veel ingrijpender. Consumenten krijgen simpelweg websites te zien waarbij tracking cookies ontbreken. Willen ze die toch, dan zullen ze eerst hun instellingen moeten veranderen. Dat is voor veel mensen een brug te ver. Het heeft gevolgen voor uitgevers en adverteerders. Als cookies niet meer vanzelfsprekend zijn, zullen bedrijven op een andere manier consumenten moeten bereiken. Misschien zelfs consumenten betalen voor aandacht, zoals in de VS wordt gezegd.

Veel uitgevers en adverteerders hebben net hun draai een beetje gevonden in de digitale wereld, maar staan nu al weer voor nieuwe uitdagingen. De ontwikkelingen gaan supersnel: blockchain, digitale munten en nieuwe disruptors in de techwereld. Brave lijkt te staan voor een manier van denken die verder reikt dan de techwereld alleen.

Lees hier ook het artikel van Ralph over Blockchain

https://www.frank.news/2017/11/28/contentmakers-krijgen-op-blockchains-wel-goed-betaald/