Door Linda Haring
De STER heeft zijn marktaandeel dankzij de sportzomer flink kunnen verhogen. Triade Media groeide dankzij de populariteit van de F1 op Ziggo Sport. Ook zonder nieuwe definities blijkt de omzet van tv-reclame het eerste half jaar van 2016 te zijn gegroeid. De drie grootste adverteerders op televisie waren Unilever, Reckitt Benckiser en Procter & Gamble.
Dat blijkt uit een analyse van onderzoeksbureau
Vostradamus. Het bureau vergeleek de kijkcijfers over het derde kwartaal van 2016 met die van Q3 in 2015, geeft een update van de marktaandelen per exploitant en schetst de ontwikkelingen en bijzonderheden in het televisielandschap.
Marktaandelen Q3 2016 vs. Q3 2015Het aandeel van STER is in Q3 fors gegroeid ten opzichte van 2015. Dit is vooral te wijten aan zowel het EK als aan de Olympische Spelen. Beide sportevenementen zorgden voor een toename van het zenderaandeel van STER. Wanneer het Nederlands Elftal had meegespeeld tijdens het EK waren de zenderaandelen van STER waarschijnlijk nog hoger geweest.
Het zenderaandeel van RTL heeft meer te lijden gehad onder het EK en de Olympische Spelen dan het zenderaandeel van SBS. Ook de kleinere partijen (BrandDeli en ORN) hebben last gehad van de sportzomer bij de publieke omroep.
Groei dankzij MaxTriade Media (o.a. Ziggo Sport, Slam TV CN en CNN) wist echter te groeien ten opzichte van Q3 2015 en profiteert van de toevoeging van Ziggo Sport aan haar zenderpalet. De sportieve prestaties van racetalent Max Verstappen in de Formule 1 hebben een zuigend effect qua kijkers richting Ziggo Sport! De Formule 1-race in Maleisië op 1 oktober jongstleden wist om circa 9 uur ’s morgens al 738.000 kijkers aan de buis te kluisteren.
Drama bij publieke omroepMet vertrouwde succesnummers, nieuw drama en gekopieerde formats is het nieuwe televisieseizoen en daarmee de strijd om marktaandeel tussen de zenders weer van start gegaan. Met de nieuwe programmering pogen tv-exploitanten de
dalende kijktijd een halt toe te roepen. De publieke omroep heeft geïnvesteerd in drama, zoals in Vlucht HS13 met Katja Schuurman en Daniel de Boissevain, La Famiglia met Ariane Schluter en Teun Kuilboer en Als de Dijken Breken. Dat start 5 november, met o.a. Gijs Scholten van Aschat en Susan Visser. Succesvolle eerder bewezen toppers uit de programmering, zoals Boer Zoekt Vrouw, Heel Holland Bakt (dit seizoen met André van Duin), Anita Wordt Opgenomen, Spoorloos en Memories keren ook weer terug.
Bewezen succes bij RTL Bij RTL zijn eerder bewezen successen, zoals The Voice, Chantal Blijft Slapen, Dance Dance Dance en Miljoenenjacht weer te zien. Daarnaast heeft RTL wederom in drama geïnvesteerd. Een nieuw seizoen van Zwarte Tulp is aangekocht, maar eerst is nog de nieuwste ziekenhuisdramaserie CMC (Centraal Medisch Centrum) met o.a. Lieke van Lexmond en Renée Soutendijk te zien op zondagavond. De eerste aflevering van CMC trok ruim 1,5 miljoen kijkers.
RTL Boulevard is qua opzet vernieuwd. Het heeft een nieuwe studio en een gewijzigde programmapresentatie, nadat Albert Verlinde het programma heeft verlaten. Albert Verlinde is sinds 3 oktober te zien in het programma RTL Live, een soort Vijf Uur Show die hij afwisselend met Angela Groothuizen presenteert. Naar de eerste aflevering keken 374.000 kijkers.
Op 3 oktober startte op RTL5 het nieuwe dagelijkse real-life experiment ‘Get The F*ck Out of My House’ gepresenteerd door Nicolette Kluijver. In dit programma moeten honderd mensen twee maanden lang één huis delen, terwijl er eigenlijk maar plek voor vier mensen is. Wie dit vol weet te houden, maakt kans op een geldbedrag. Het programma lijkt een soort spin-off van Big Brother en Utopia, waarbij verschillende type en soorten mensen bij elkaar gezet worden die met elkaar dienen samen te leven en uiteindelijk een geldbedrag kunnen winnen.
Heel Holland Bakt spin-off Ja, Ik Wil een Taart met John Williams lijkt niet het succes te worden dat ervan werd verwacht. In het programma maken bakduo’s bruidstaarten voor bruidsparen. Naar Heel Holland Bakt keken de afgelopen twee weken ruim 2,8 miljoen kijkers en naar Ja, Ik Wil een Taart keken circa 572.000 kijkers.
Volendamse sterren bij SBSDe belangrijkste wijziging bij SBS is, dat de zender Champions League van SBS6 naar Veronica heeft verplaatst, zodat de focus bij SBS meer op drama en binnenlands product kan komen liggen.
De Volendamse Sterren zijn veelvuldig in verschillende programma’s op SBS6 te zien, van Nick & Simon tot Kees Tol. Dré Hazes is als nieuwste aanwinst naast Sylvie Meis aangetrokken, waarbij Dreetje het Rad van Fortuin presenteert en Sylvie Meis samen met Jeroen van den Boom Wedden Dat Ik Het Kan gaat presenteren. Ook oud RTL-gezicht Irene Moors is sinds enkele maanden op SBS te bewonderen. Ze presenteert onder andere de kookshow Over Smaak Valt Niet Te Twisten met Rudolph van Veen en ze gaat het nieuwe programma Wil Je Met Mij Naar Bed presenteren.
Verder zijn de oude vertrouwde Dokter Tinus en Alberto Stegeman terug te zien op SBS6. The Next Boy/Girl Band is nog niet het succes wat SBS en Talpa er van verwachtten.
Bij Net5 zijn de donderdagavond en de zondagavond filmavond, verder zijn Daphne Bunskoek en Rik van de Westelaken aangetrokken, waarbij Daphne Bunskoek House Rules gaat presenteren en Rik van de Westelaken Peking Express.
Oude wijn in nieuwe zakkenOok deze herfst/winterperiode zien we weer veel oude en nieuwe programmering. Waarbij ook veel oude wijn in nieuwe zakken terug te zien is. Het lijkt er soma op dat programmamakers het credo ‘Beter goed gejat, dan slecht bedacht’ hanteren. Hoe zou het toch komen dat steeds meer mensen non-lineair (Netflix, HBO, Videoland) gaan kijken? De lineaire kijktijd daalde van 171 minuten per dag in de eerste helft 2015 naar 165 minuten in eerste helft van 2016. De daling is het grootst bij de doelgroepen 6 tot 34 jaar. Geen reden voor feest dus bij het 65-jarige bestaan van het medium televisie, afgelopen 2 oktober. Diezelfde dag vierde RTL overigens dat RTL4 op 27 jaar geleden 2 oktober 1989 onder de naam RTL-Véronique van start ging.
Eerst op VideolandDe tv-exploitanten zijn wel op zoek naar manieren om op Netflix-achtige manieren kijkers aan zich te binden. RTL heeft vorig jaar Zwarte Tulp eerst op on-demand kanaal Videoland uitgezonden voordat de serie op RTL4 in première ging. Andersom gebeurt het ook, want de spin-off van Goede Tijden Slechte Tijden, Nieuwe Tijden, startte in de zomer op televisie en gaat na de zomerperiode verder op hetzelfde Videoland. Ook de dramaseries Nieuwe Buren II - Fedja van Huêt en Karina Smulders, worden de nieuwe buren van Daan Schuurmans en Bracha van Doesburgh uit Nieuwe Buren I – die op 25 november start en Weemoedt - op basis van de debuutroman van Thijs Römer – die op 22 september begint zullen hun start hebben op Videoland alvorens ze op nationale televisie te bewonderen zullen zijn.
TV-reclame groeitDe TV-reclamemarkt is in de eerste helft van 2016 gegroeid, onder meer door
de nieuwe definitie van TV-reclame – inclusief online video - , maar ook door een autonome groei van 1,7%. De markt is uitgekomen op € 482 miljoen (+5,6%). Het gedeelte spot lag op € 422 miljoen en non-spot op 60 miljoen. De non-spot markt groeide met 10,6%.
Grafiek 1: Ontwikkeling totale televisie-omzet
Grafiek 2: Ontwikkeling televisie spot- en non-spot omzetTop 3 adverteerdersDe 3 grootste adverteerders op televisie in de eerste helft van 2016 waren Unilever, Reckitt Benckiser en Procter & Gamble. Unilever bezet de 1
e positie ondanks dat haar bruto bestedingen ten opzichte van de 1
e helft van 2015 met bijna een kwart afgenomen zijn. De grootste groeier was Lidl, die net buiten de top 10 bleef. Overigens is bekend dat vanwege de kortingen die adverteerders bedingen bij exploitanten de bruto- en netto-bestedingen sterk uiteen kunnen lopen.
Nieuwe ontwikkelingenDe komende periode zijn er nog genoeg ontwikkelingen te verwachten, zoals de introductie van de online videodienst van de Amerikaanse webwinkel Amazon op de Nederlandse markt: Amazon Prime Video. De wereld is aan het veranderen, want waar Amazon eerst een online boekenwinkel was, heeft het nu de stap gemaakt om televisieseries te maken en contentaanbieder te worden. Naast concurrentie voor Netflix zal deze aanbieder ook concurrentie betekenen voor het lineaire televisiekijken.
Daarentegen heeft HBO internationaal de beslissing genomen om 31 december 2016 te stoppen met uitzenden in Nederland. Ziggo is voornemens om de HBO-series exclusief aan te gaan bieden via een nieuwe dienst Sparql. HBO Nederland is een joint-venture van HBO en Liberty Global (moederbedrijf van Ziggo).