Van Snapchat, Facebook tot YouTube: social media zijn niet meer weg te denken bij de verkiezingen. Was 2012 het Amerikaanse verkiezingsjaar van Twitter, 2016 kan wel eens het jaar van Snapchat worden.

 
Donald Trump pakt rond het eerste verkiezingsdebat voor het eerst groots uit met Snapchat. En met succes. Miljoenen mensen klikken op het filter van Trump met de tekst DONALD J. TRUMP vs CROOKED HILLARY.

Filters op Snapchat – het zijn in feite augmented reality frames - veranderen de video’s of foto’s die je hebt geupload. Mensen krijgen gekke oren, ze spugen een regenboog uit of er komt tekst over de video heen. Het filter van Trump laat tekst en vuurwerkbeelden zien.

 
Millennials kunnen de doorslag geven
Hillary Clinton was al eerder actief op Snapchat. Zij kwam tijdens de Democratische Conventie met een filter dat alleen in de omgeving van de bijeenkomst te gebruiken was. Trump is de eerste politicus met een filter dat nationaal te zien is. Het heeft hem waarschijnlijk enkele honderdduizenden dollars gekost, meldt magazine Politico. Maar Trump kiest niet voor niets voor het medium waar vooral millennials op zitten. Het is een moeilijk bereikbare groep die bij de verkiezingen de doorslag kan geven.

Jongeren op Snapchat reageren massaal op de politieke strijd en dat doen ze vooral met bestaande filters. Je ziet Clinton en Trump afgebeeld als hertjes, met rare oren en andere vervormingen. Politiek blijft het aan de oppervlakte.

De verkiezingsstrijd op Snapchat komt nu goed op gang. Op andere social media zijn de kandidaten al langer actief. Trump heeft de meeste volgers op Facebook en Twitter. Clinton loopt voor op Youtube. Hieronder een overzicht per social medium.

 
Trump wint op Twitter
Trump (@realdonaldtrump) begon de campagne met vier miljoen volgers en heeft er inmiddels ruim 12 miljoen. Clinton (@hillaryclinton) begon met rond één miljoen en heeft er nu ruim 9 miljoen. Trump verstuurde ruim 33.000 tweets; Clinton zo’n 9.000.

Terwijl Trump veel harde meningen geeft, komt Clinton vaker met argumenten. Trump maakt Clinton voortdurend belachelijk, ook met humor. Clinton is Crooked Clinton, CNN staat voor Clinton News Network en zo gaat het door. Clinton pakt Trump aan omdat hij jarenlang geen belasting zou hebben betaald.

Aanvankelijk is Trump de enige met krachtige oneliners. Maar Clinton volgt snel. Als Trump kritiek uit op Obama, slaat zij hard terug:  Delete your account.  Die zin wordt 482.000 keer geretweet. Het is de meest gedeelde tweet in de campagne, concludeert The Wall Street Journal.

Trump is het grootst op Twitter en slaagt er goed in zo mensen naar zijn optredens te trekken. „Niemand komt zelfs maar in de buurt van Trump als het gaat om Twitter,” zegt onderzoeker Michael Cornfield van de George Washington University in USA Today.
 
Micro-targeting op Facebook
Trump heeft op Facebook 11 miljoen likes tegen 6,7 miljoen voor Clinton. Door de algoritmen krijgt niet iedereen op Facebook de posts te zien. Je moet daarvoor ook iemand volgen of vrienden zijn.

De grote trend op Facebook is micro-targeting. Net zoals bij gewone advertenties worden politieke ads steeds meer op de gebruiker afgestemd. Trump gaat daar het verst in. Zijn team verspreidde in augustus advertenties op Facebook die gebruikers leidden naar 100.000 verschillende webpagina’s, elk afgestemd op een ander kiezerssegment. Dat zegt Brad Parscale, digital director bij Trump, tegen The Wall Street Journal.

Facebook staat adverteerders toe om data in te pluggen van andere partijen, bijvoorbeeld over aankopen die gebruikers hebben gedaan. Op die manier kunnen ook politieke ads specieker op gebruikers worden gericht. Het gebeurt, maar roept veel vragen op over privacybescherming; het is onduidelijk hoe dat is geregeld.

Ook Clinton gebruikt micro-targeting op Facebook. Maar een campagnemedewerker relativeert het belang ervan. „De kandidaat moet allereerst een goede message hebben. En targeting kan nooit zo krachtig zijn als een gesprek met vrienden of buren.”

 
Clinton vooraan op Youtube
Clinton heeft op YouTube bijna 79.000 volgers en 25 miljoen views. Bij Trump zijn dat 62.000 volgers en 15 miljoen views. Trump presenteert zijn YouTube kanaal met een vette headline: ‘Trump won the Debate’. Clinton opent met een bekend campagnefilmpje: kinderen die kijken naar Trump die zegt dat hij op Fifth Avenue iemand kan doodschieten zonder een stem te verliezen.

 
Kiezersregistratie via social media apps
Social media zijn steeds meer hét platform voor de kandidaten. Televisie heeft steeds meer het nakijken. De social media bieden ook de mogelijkheid om je te registreren als kiezer. Bij Facebook en Twitter kan dat en sinds kort ook bij Snapchat, meldt magazine Mashable. Handig voor jongeren die Election Day anders zouden vergeten.

De deelname aan de verkiezingen van de leeftijdsgroep tussen 18 en 34 jaar is in de VS traditioneel laag. In 2012 bracht 46 procent van de millennials die mochten stemmen hun stem uit, blijkt uit onderzoek van Pew Research Center.
Snapchat wil het jonge mensen gemakkelijker maken om te stemmen. Gebruikers krijgen video ads te zien op het Discover-kanaal van Snapchat die verwijzen naar een mobiele pagina voor kiezersregistratie.

 
De macht van social media
De oproepen om te gaan stemmen zijn neutraal, maar beïnvloeden de uiteindelijke verkiezingsuitslag. The Washington Post deed onderzoek naar de invloed van Facebook. „Facebook drijft grote aantallen mensen naar de stemlokalen. De meesten van hen stemmen waarschijnlijk Democratisch,” stelt de krant vast.

Sommigen relativeren de macht van social media, zoals politicoloog Larry Sabato van de University of Virginia in USA Today. Want hoeveel volgers de kandidaten ook hebben, alleen al tijdens de primaries gingen meer mensen naar het stemlokaal: in totaal 28 miljoen (13 miljoen voor Trump; 15 mijoen voor Clinton). In november doen naar schatting 135 miljoen kiezers mee.