De huidige crisis zorgt in de marketingwereld voor een hausse aan ontslagen. Maar er is ook goed nieuws. De communicatiemedewerker mag weer meepraten aan de bestuurstafel. 'Ik denk dat we terug gaan naar de kern. Marketing zal zich opnieuw moeten uitvinden,' aldus Ingrid Schipper, managing partner bij werving- en selectiebureau Schaal X.

Men spreekt van een bloedbad op de arbeidsmarkt. Zie je dat ook in de marketingwereld?
,,Ja dat is zeker aan de hand. De crisis heeft flink op de kortetermijnresultaten ingehakt waardoor veel organisaties aan het reorganiseren of downgraden zijn. Berichten over boventallig verklaarde werknemers bereiken ons dagelijks. Maar dat is één kant van het verhaal. De andere kant is dat de crisis in de publieke sector ook kansen biedt voor zzp'ers. Juist daar zie je op dit moment dat met name communicatie-adviseurs aan kennis en kunde en daarmee aan invloed winnen. Ze praten weer mee aan de bestuurstafel, worden weer op waarde geschat. Sterker nog, bij ziekenhuizen is communicatiemedewerker een vitaal beroep geworden. Maar ook bij gemeenten, GGD's en veiligheidsregio's is er een roep om zzp'ers in de communicatie die meehelpen op online of in de crisiscommunicatie. Daar zie je dat er kansen zijn, hoewel de uurtarieven achterblijven bij de goede tijd van vorig jaar."

Zie je veel ontslagen werknemers die nu de overstap maken naar een zzp-bestaan?
,,Nee, dat is geen bewuste keuze. Mensen die boventallig zijn geworden, vragen mij vaak of ze eens kunnen komen praten over een zzp-bestaan versus een vaste baan. Maar dan zeg ik altijd: ga niet lopen piekeren, zorg dat je weet waar je hart ligt en kijk dan naar de uitdaging. De contractvorm is dan minder belangrijk. De zekerheid die je voorheen in een vaste baan had, heb je in deze tijd toch niet meer."

Heeft covid de trend naar meer zzp'ers in de marketingwereld verder versneld?
,,Nee, de trend had zich voor de coronacrisis juist net gekeerd. Wij vroegen ons de laatste tijd voor de crisis al af: hoe ver kun je gaan in flexibilisering? Een organisatie heeft een hart nodig, een identiteit, mensen die zich ermee verbonden voelen. De oorspronkelijke hardcore zzp'er brengt een tijdelijke frisse blik. Maar je hebt wel een kern nodig waarin kennis geborgd is. Je zag dat dit besef weer terugkwam. Steeds meer cruciale functies werden weer onder een vast contract gezet. De huidige overgang naar een flexibele schil, zal echt tijdelijk zijn. Dat kan niet anders. Een organisatie moet investeren in kwaliteit om te kunnen blijven bestaan."

Zie je naast de vraag naar communicatiemensen ook een andere behoefte ontstaan als het gaat om marketingfuncties?
,,Omdat heel veel organisaties zich aan het herpakken zijn met innovaties en waardetoevoeging, zie je dat de propositiemarketeer weer meer gevraagd wordt. Organisaties grijpen daarmee terug naar de basis: waar staan wij eigenlijk voor, welke behoefte vervullen wij en welke nieuwe wegen kunnen wij inslaan? En bij nieuwe wegen horen natuurlijk aangepaste of helemaal nieuwe proposities."

 Jij loopt lang genoeg mee om ervaring te putten uit eerdere crises. Helpt dat om nu het hoofd boven water te houden?
,,Ja, gelukkig maar. Ik denk dat degenen die niet eerder een crisis hebben meegemaakt, het wel iets zwaarder hebben. Wij hebben geleerd om gelijk te schakelen, te kijken naar onze bedrijfsprocessen en op tijd in te grijpen in onze kosten. What doesn't kill you makes you stronger, dat gaat hier wel op. We bestaan zestien jaar, ik weet precies wat voor effect een crisis kan hebben op de arbeidsmarkt. Het is zeker vergelijkbaar met de financiële crisis van 2008. Maar waar we toen van de ene op de andere dag we geen enkele aanvraag meer hadden vanuit de financiële dienstverlening, is de 'schade' nu meer verspreid. Bovendien is nu meer een golfbeweging; pas de laatste twee maanden zie je dat bedrijven inzicht krijgen in de omvang van de gevolgen, waardoor ze recent pas zijn gaan ingrijpen."

Wanneer verwacht jij dat het banenaanbod weer zal aantrekken?
,,Ik denk dat iedereen nu zijn adem inhoudt voor de tweede golf. Driekwart van de mensen die ik spreek in het vak, ook bij ons op kantoor, zegt: Ingrid, je kunt je ervoor verstoppen maar het komt er gewoon aan. Maar het is mijn persoonlijke verwachting dat de regering zich wel drie keer achter haar oren zal krabben voordat er een nieuwe lockdown komt. Gezondheid is belangrijk, maar dat zou echt te veel schade toebrengen aan de economie. Alle organisaties wachten met investeren in nieuwe functies en posities totdat zeker is dat we deze golf overleven. De rem zal er nog op staan tot oktober, november. Dan zullen de jaarplannen en budgetten worden opgemaakt. En ik verwacht dat in januari, februari de cruciale posities weer loskomen. Januari is altijd al de sollicitatiemaand, maar ik denk - hoop - dat dit fors toeneemt. Maar goed ik ben geen waarzegger. Het is een visie die ik heb ontwikkeld."

Wat voor invloed zal deze crisis op de langere termijn hebben op het marketingvak?
"Ik vind dat er de laatste jaren een inflatie op het marketingvak is geweest, waarbij de ene mooie, nieuwe term na de andere werd vermeld. In 10 procent van de gevallen was dat goed, maar in veel gevallen was het oude wijn in nieuwe zakken. Ik denk dat we terug gaan naar de kern. Minder behoefte aan het vluchtige, modische, zoals 'agile' werken; marketing pást daar niet altijd in. Geen vraag meer naar een 'growth marketeer', maar gewoon een uitstekende online marketeer. Het lijkt wel alsof marketing zich opnieuw moet uitvinden. Ik denk dat het goed is dat het weer teruggaat naar de kern, naar de vraag wat het allemaal oplevert. Het is goed om te je te realiseren dat er veel meer kanalen en daarmee veel meer specialismen zijn gekomen. Maar om dat allemaal goed te regisseren, zul je eerst back to basics moeten. Dat de good old propositiemarketeer weer meer wordt gevraagd, zijn de eerste tekenen daarvan."

FOTO'S SCHAAL X EN SHUTTERSTOCK