Bekende merken en ketens klagen steen en been over namaakwinkels, zogeheten retail knockoffs. Vooral Chinezen zijn er sterk in. Uit onderzoek blijkt echter dat nepwinkels de echte kunnen versterken en dat authentieke en imitatieketens beter kunnen samenwerken dan elkaar voor de rechter bestrijden.

 
Namaakartikelen en namaakwinkels van dure en exclusieve merken vormen wereldwijd een probleem dat de economie 600 miljard dollar per jaar kost. Namakers stelen als het ware de creativiteit en de kennis van grote bedrijven en merken. Het gaat vooral om merkkleding,

horloges, tassen en andere artikelen van leder, films, muziek en software. Het probleem lijkt onuitroeibaar, want consumenten vinden het spannend om aan deze illegale handel mee te doen. Of ze kunnen zich het dure echte product niet veroorloven en maken daarom goede sier met de namaakvariant.

 
China kopieert het meeste 
In China en andere delen van Zuidoost-Azië zijn ook namaakwinkels van bekende retailketens sterk in opkomst. Ze kopiëren brutaal het logo, de uitstraling, de inrichting, de service, menu en het aanbod van grote bekende ketens als Starbucks, Apple, Nike, KFC, Ikea, McDonalds en 7-Eleven en maken daarmee inbreuk op het intellectueel eigendam, patenten, copyright of trademarks. Bij retail knockoffs gaat het echter niet om exacte kopieën, maar om imitatiewinkels die veel op de authentieke ketens lijken, maar er toch een eigen draai aan geven. Daarmee omzeilen ze de wet en zijn ze strikt genomen niet illegaal.

 
Positief effect 
Zijn deze retail-knockoffs wel zo schadelijk? Of hebben ze ook een positief effect op de authentieke keten? In hun onderzoek ‘Retail Knockoffs: Consumer acceptance and rejection of inauthentic retailers’ concluderen onderzoekers Mark Rosenbaum, Mingming Cheng en Ipkin Anthony Wong het laatste. De nepwinkels blijken namelijk meer brand awareness voor het authentieke merk op te leveren op plekken waar de ketens niet zitten. Ze kunnen daarom beter samenwerken als partners in innovatie en uitbreiding dan elkaar voor de rechter bestrijden, concluderen ze. Het onderzoek wordt belicht in de laatste SWOCC-selectie.
 
Het bijt elkaar niet 
Het drietal vroeg zich in eerste instantie af waarom consumenten voor de namaakvariant kiezen. Dan blijkt dat echte en namaakwinkels elkaar nauwelijks bijten. Mensen bezoeken de namaakketens vooral omdat de authentieke variant niet in de buurt zit. Ze kiezen voor het authentieke merk vanwege de service en kwaliteit, omdat ze de hoge prijzen willen en kunnen betalen, bang zijn dat hun sociale status een deuk oploopt als ze de nepwinkel bezoeken en omdat ze behoefte hebben aan garantie. Consumenten die voor de namaakwinkel kiezen doen dat omdat ze daar een lagere prijs betalen, vergelijkbare service en kwaliteit zoeken als bij het authentieke merk, niet loyaal genoeg zijn aan het echte merk en goede sier willen maken met -weliswaar niet de echte - maar toch dure merkproducten.

 
Onderscheidend
Dit geeft aan dat authentieke merken en ketens vooral gewaardeerd worden vanwege hun hogere kwaliteit. Daarmee onderscheiden ze zich van de imitatiewinkels. Omdat hun klanten hechten aan sociale status kunnen ze hierop inspelen door het effect van hun producten of diensten op die sociale status van hun klanten te benadrukken in hun reclame-uitingen.

 
Bron: Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Commerciële Communicatie (SWOCC).