Candid. Platform
for growth.

Politieke campagnes: partij met meeste marketingbudget gaat winnen

verkiezingen-2

Politieke partijen zouden zichzelf meer als een merk moeten zien en een marketingcampagne moeten voeren, stellen Ralph Kaulingfreks en Christian Ghiraw Visser van de Verkiezings Campagne Academie. ,,Met pamfletten plakken op een bord win je geen stemmen meer."

Marketing gaat een steeds belangrijkere rol spelen in de verkiezingsstrijd, stellen Kaulingfreks en Visser. Emotie, de juiste beelden met de juiste boodschap; dat zijn de zaken waar het om draait. Ook in Nederland beginnen campagnes steeds meer te lijken op die in de VS, waar politici elkaar zwart maken en de kandidaat met het grootste campagnebudget meestal wint. ,,Ja, daar gaat het langzaam naar toe", vindt Kaulingfreks. ,,Het is heel jammer, maar de partij met het meeste geld krijgt de kans op de meeste stemmen."

Populaire merken
Principes uit de marketing werken namelijk ook in verkiezingscampagnes. Visser: ,,Je ziet juist nu dat beslissingen vaak gemaakt worden vanachter de computer en dat mensen beïnvloed worden door de beelden die ze op zich afgevuurd krijgen. Des te meer jij dat als partij kan laten zien, des te meer het blijft hangen in de gedachte van mensen op het moment dat ze gaan stemmen. Net zoals mensen gevoelig zijn voor populaire merken, zijn ze ook gevoelig voor populaire partijen."

Lokale misstappen
Het tweetal maakt sinds 2011 deel uit van marketingbureau The Four Marketeers en waagde zich in 2018 aan politieke campagnes voor de gemeenteraadsverkiezingen in Spijkenisse (gemeente Nissewaard). Daar hielpen ze de VVD en lokale partij ONS aan een plek in het college van b en w. Na die verkiezingen klopten ook andere partijen aan met de vraag: hoe hebben jullie dat gedaan? Want een goede campagne voeren - bijvoorbeeld op sociale media - blijkt nog steeds lastig. Zo ontstond de Verkiezings Campagne Academie. ,,De meeste politieke partijen doen maar wat. Soms hebben ze een heel goed verhaal, maar brengen ze het heel knullig de wereld in", zegt Visser. Kaulingfreks: ,,Vooral lokaal zit nog een enorm gat. Landelijk hebben partijen het wel goed voor elkaar. Daar zitten spindoctors achter met hele grote budgetten, maar bij de vertaalslag naar lokaal wordt de plank soms echt misgeslagen."

Verschuiving naar online
Net als in andere marketingsectoren zien zij ook in politieke campagnes een verschuiving van offline naar online en dan vooral naar social media. Tijdens de campagnes voor de Tweede Kamerverkiezingen adverteren partijen voor tienduizenden euro's op Facebook, Instagram, Google en YouTube, toonde Follow The Money aan. Vooral voor partijen die zich verzetten tegen de macht van grote tech-bedrijven als Google, Facebook en Amazon - zoals D66, GroenLinks, CDA en VVD - lijkt het hypocriet dat ze nu juist allemaal advertenties op die social media kopen. Forum voor Democratie plaatst zelfs misleidende video's waarin geknipt wordt of waarin statistieken worden verdraaid, aldus FTM.

Afbreukrisico
De snelheid waarmee boodschappen en video's, maar ook slecht nieuws en interne ruzies online verspreid worden vormt een afbreukrisico voor politieke partijen en hun lijsttrekkers. Forum voor Democratie zakte na een interne machtsstrijd weg in de peilingen en bij het CDA werd een impopulaire coronaminister vervangen als lijsttrekker. ,,Ik denk dat dit soort debacles ervoor zorgen dat andere partijen daar veel over kunnen delen. Je geeft daarmee anderen een stok om mee te slaan. Marketingtechnisch kan het een hele interessante strategie zijn om juist op de zwakte van een andere partij te gaan zitten", stelt Visser.

Moddergooien
Vroeger waren politieke campagnes en debatten in Nederland vrij braaf. Sinds de komst van Pim Fortuyn is het politieke debat verhard en schuwen kandidaten niet om publiekelijk modder naar elkaar te gooien. Dat kan volgens de twee vooral via social media. ,,Je kan het door je ambassadeurs de wereld in laten slingeren en er dan als partij afstand van nemen", aldus Visser.

Tenenkrommend
Wat zijn volgens hen belangrijke do's en don'ts bij een politieke campagne? In eerste instantie moet de website op orde zijn. Veel websites zijn ouderwets en passen zich bijvoorbeeld niet aan het device aan. Veel partijen posten alleen boodschappen rond verkiezingstijd, waardoor er alleen oud nieuws op de site staat. Bij video's is in elk geval de kwaliteit van beeld en geluid heel belangrijk. Politieke partijen zijn meester in het afleveren van tenenkrommende filmpjes, die vaak snel online gedeeld worden en viral gaan. Visser: ,,Er zit vaak geen doordachte mediastrategie achter. Ze bedenken aan tafel een leuk idee, trekken hun laarzen aan, gaan het weiland in en zetten hun telefoon aan. Maar er wordt vaak niet nagedacht over de stip op de horizon, waar je naartoe wilt en wat je wilt verkondigen. Dan krijg je vaak hele knullige filmpjes."

Terug naar de kern
Marketing kan daarbij helpen en steeds meer partijen hebben dan ook een marketingstrategie. In feite is een politieke boodschap verkopen niet zo heel anders dan een merk branden. Volgens de twee moeten politieke partijen zichzelf meer gaan zien als een merk. Kaulingfreks ,,Partijen moeten terug naar hun kern en laten zien waar ze voor staan. Waarom moeten mensen hun huis uit komen om op jou te stemmen? Je wilt een Nike schoen kopen omdat die je in je kern raakt. Daarom wil je in actie komen en die schoen kopen in de winkel. Politieke partijen vragen eigenlijk hetzelfde, maar vonden marketing altijd vies, al is dat nu een stuk minder. Ze dachten: we gaan wel pamfletten plakken op een bord om stemmen te winnen. Maar daar red je het niet meer mee."

Targetten via Facebook
Straatcampagnes, waarbij politici pamfletten uitdelen of de bekende rode roos, zijn door de coronamaatregelen amper meer te voeren. Dat gaat volgens het tweetal veel meer online plaatsvinden. Kaulingfreks: ,,Je kunt als partijen via Facebookcampagnes veel meer targetten op specifieke doelgroepen en een analyse maken van jouw potentiële stemmers. Je vaste achterban stemt hoe dan ook op je. Stop daar niet je geld in, want je achterban weet toch al wat de standpunten zijn. Het gaat om de zwevende kiezers. Die kunnen net dé doorslag geven." 
Volgens de twee kunnen partijen tegenwoordig per wijk in kaart brengen waar ze kansloos zijn en waar ze stemmen kunnen winnen 

By accepting you will be accessing a service provided by a third-party external to https://www.candidplatform.com/

Be Candid,
it’s contagious.

Candidness is the quality of speaking with
honesty and authenticity. Our Candid editorial
team shares stories that matter on media, data,
marketing, creativeness and technology.